Phó giáo sư – Tiến Sĩ – Thầy thuốc ưu tú – Bác sĩ Lê Hành: Người Tiên phong xây dựng ngành thẩm mỹ Việt Nam

Lê Hành là cái tên không hề xa lạ của ngành Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ (PTTHTM) Việt Nam, nhưng để gặp được ông quả thật không dễ vì ông quá bận rộn. Sau nhiều lần hẹn, chúng tôi mới có dịp diện kiến vị PGS – TS – Thầy thuốc Ưu tú – Bác sĩ đức độ, tài hoa này tại văn phòng làm việc của ông. Được lắng nghe ông với những câu chuyện đời, chuyện nghề, những người trẻ thế hệ chúng tôi như bị cuốn hút bởi phong thái đĩnh đạc, giọng nói truyền cảm đầy nội lực, sự thân thiện, cởi mở và cứ thế, ông “nhẹ tênh” đưa chúng tôi ngược về quá khứ với những mốc thời gian đã làm nên một người Tiên phong trong việc xây dựng ngành Phẫu thuật thẩm mỹ Việt Nam.

PGS – TS - Thầy thuốc Ưu tú – Bác sĩ Lê Hành là một nhà khoa học, một vị bác sĩ phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ (PTTHTM) với chất riêng không hề lẫn với các bác sĩ PTTHTM nào khác. Gần 40 năm trong nghề, trải qua biết bao thăng trầm, ông được mọi người yêu quý và kính trọng với vai trò là người thầy của nhiều thế hệ bác sỹ chuyên khoa về Tai Mũi Họng - Phẫu thuật Đầu cổ và Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ tại Việt Nam. Từ tháng 3/2018, ông còn được biết tới với cương vị mới là Chủ tịch Hội Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ Việt Nam (VSAPS).

Trong sự nghiệp 40 năm qua, vị PGS đã dành hết tâm lực cho cuộc đời với một lòng khát khao mãnh liệt dành cho việc phục hồi, tôn tạo cho ngoại hình của con người. Không những thế, bên cạnh chuyên môn xuất sắc của mình, thầy thuốc Lê Hành còn được công chúng ngưỡng mộ bởi giọng ca ấm áp, sâu lắng và đầy lửa, biết bao bản tình ca do ông thể hiện đã đi vào lòng người nhiều thế hệ. Dường như trong con người Lê Hành, khoa học và nghệ thuật luôn song hành và hòa quyện, để hướng tới cái đẹp, cái hoàn mỹ. 

Người con đất Cố đô với tinh thần hiếu học và giấc mơ vươn tới vẻ đẹp hoàn mỹ

Thời trung học, Lê Hành học ở Trường Hàm Nghi (khuôn viên Quốc Tử Giám ngày xưa) nơi đã đào tạo ra những nhân vật lịch sử nổi tiếng văn võ song toàn. Chính hồn thiêng ngàn năm của lịch sử, vẻ diễm lệ của núi sông vùng đất thần kinh đã ngấm sâu, hun đúc vào tâm hồn của cậu bé Lê Hành niềm tự hào, ý chí mạnh mẽ, những cảm nhận thâm sâu về đạo đức và mỹ học. Những điều này đã thôi thúc Lê Hành luôn nỗ lực không ngừng để vươn tới đỉnh cao của cuộc sống: làm đẹp cho đời.

Với truyền thống gia tộc là võ quan trong triều, Lê Hành đã có những suy nghĩ rất chính xác về vai trò nền tảng của sức khỏe trong cuộc sống. Ông luôn tự giác vừa tôi rèn đạo đức, nhân cách và vừa chăm chỉ rèn luyện thân thể. Với Lê Hành, cái đẹp là biểu hiện hài hoà cả tinh thần và thể chất của một con người. Sự sung mãn về trí tuệ cùng với sức sống dồi dào trong cơ thể hoà quyện với ngoại hình đẹp sẽ tạo nên một người đẹp thực sự, có sức hấp dẫn mãnh liệt đối với mọi người xung quanh. Vì vậy, thưở nhỏ, ông là thành viên tích cực của phong trào hướng đạo, đồng thời là võ sinh Judo, Karate, võ cổ truyền Việt Nam. Rồi ông chuyên tâm tập luyện khí công cùng các đồng đạo, trở thành một trong những nhà nghiên cứu, huấn luyện viên về khí công được nhiều người biết đến của thành phố Hồ Chí Minh.

“Đối với tôi, sức khỏe, nghệ thuật và khoa học là một kiềng ba chân hài hòa giúp cho tôi vững vàng tiến bước, phát triển kỹ năng và đóng góp nhiều nhất cho hạnh phúc của những người chung quanh!” – ông nói.

Những tháng năm đáng nhớ trong sự nghiệp học tập

Tốt nghiệp đại học Y Khoa Sài Gòn năm 1978, ông vừa công tác tại trường Y vừa làm việc tại bệnh viện Chợ Rẫy, khoa Tai Mũi Họng.

Những ngày đêm “lăn lộn” trong phòng mổ từ khi còn là sinh viên đã giúp cho Bs Lê Hành rèn luyện kỹ năng phẫu thuật. Với thiên hướng bẩm sinh, ông luôn trau chuốt cho các tác phẩm của mình để không chỉ chữa lành thương tật mà còn phải đem lại cho họ sự toàn vẹn nhất có thể của ngoại hình. Không chỉ ở những phẫu thuật thẩm mỹ, cả trong việc chữa trị các thương tổn do tai nạn giao thông, lao động đến những ca tái tạo sau cắt bỏ rộng do ung thư, sửa chữa các dị tật bẩm sinh thì tính thẩm mỹ, cái toàn vẹn của cơ thể luôn được ông xem là quan trọng. Được sự hỗ trợ của các thầy và các đồng nghiệp tại Chợ Rẫy, những cách khâu đẹp, đường mổ ẩn, giấu sẹo, những kiểu cắt xương ít tổn thương, những kỹ thuật tái tạo hiệu quả đã được ông nghiên cứu áp dụng thành công trên bệnh nhân và trình bày liên tục trong các sinh hoạt khoa học.

Năm 1991- 1992, chân trời mới rạng rỡ đã mở ra cho Bs Lê Hành khi ông là một trong những bác sĩ đầu tiên của miền Nam được đi du học ở Pháp và sau đó ở Mỹ trong năm 1995 - 1996. Như con chim nay được thoát ra, tung cánh vẫy vùng trong bầu trời cao rộng, ông đã tận lực học tập ngày đêm để thu thập kiến thức về chuyên ngành Tạo Hình Thẩm Mỹ. Những khúc mắc trong thực hành được dễ dàng giải đáp bởi thầy giỏi chung quanh, những kiến thức cần thiết đầy rẫy trong thư viện, trong các hội nghị khoa học… Theo dõi lịch sinh hoạt khoa học, lịch mổ các ca hay của các bệnh viện, clinic…, ông đã cố gắng tham dự nhiều nhất, bất cứ ở đâu, bất cứ giờ nào để học. Đã nhiều lần ông đói lả trong những ca mổ xuyên đêm, đã tiếc nuối mãi vì lỡ hẹn với… một bài báo cáo cần nghe.

Con đường hình thành chuyên khoa Tạo Hình Thẩm Mỹ của Bs Lê Hành là như vậy.

Khoa Phẫu thuật Thẩm Mỹ Tạo Hình đầu tiên trong bệnh viện nhà nước

Năm 2002, khi đang là Phó Khoa Tai-Mũi-Họng và Phẫu thuật Đầu Cổ, Bs Lê Hành được Giám đốc bệnh viện Chợ Rẫy, PGS Trương Văn Việt đề nghị thành lập Trung Tâm Chăm Sóc Sức Khỏe theo yêu cầu, trong đó có đơn vị Phẫu thuật Thẩm Mỹ Tạo Hình. Cơ hội đã đến, đơn vị và sau đó là khoa Phẫu thuật Thẩm Mỹ Tạo Hình đã ra đời với 4 bác sĩ đầu tiên, Bs Lê Hành là trưởng khoa. Chức năng đầu tiên khoa được giao là sửa chữa những biến chứng, di chứng của phẫu thuật thẩm mỹ và tổn thương do tai nạn giao thông, lao động. Nhưng trước nhu cầu của xã hội, các bác sĩ có khả năng và đầy tâm huyết của khoa đã nhanh chóng xây dựng một khoa phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình đúng nghĩa. Họ đã tập trung kiến thức và kinh nghiệm để lập một danh mục kỹ thuật của ngành, vận dụng thế mạnh của một bệnh viện đa chuyên khoa sâu để thực hiện tốt nhất các kỹ thuật. Một bảng giá các thủ, phẫu thuật được xây dựng. Một cơ sở nhỏ nhưng khang trang, một cung cách phục vụ mới, một dịch vụ mới nhắm đến những người “lành” – bác sĩ không cần mặc blouse - được hình thành trong bệnh viện nhà nước luôn “tràn ngập” bệnh nhân “thực sự”.

Khởi đầu thuận lợi và hoạt động ổn định với sự quan tâm của ban giám đốc nhưng khoa TMTH dần gặp nhiều khó khăn do định kiến – Phẫu thuật thẩm mỹ không là y khoa chính thống do sự khác biệt về nhiều mặt với các chuyên khoa khác. Vị trí của khoa đã từng bị chao đảo, lung lay, thậm chí sự tồn tại đã bị đe dọa. Tuy vậy, với sự quyết tâm của khoa, sự hợp tác hiệu quả của nhiều người, sự ủng hộ của các phương tiện truyền thông và nhất là trước nhu cầu của xã hội thể hiện bởi con số bệnh nhân liên tục đổ về, khoa vẫn đứng vững và phát triển cho đến nay. Khoa đã chứng tỏ tầm quan trọng thực sự của chuyên ngành trong việc đem lại hạnh phúc toàn diện cho con người.

Trong tình hình phát triển mạnh nhưng không ổn định của ngành thẩm mỹ thời đó, khoa TMTH ở bệnh viện Chợ Rẫy là nơi tư vấn tin cậy của các phương tiện truyền thông về một chuyên ngành mới. Khoa là điểm đến cho bệnh nhân cả nước khi có vấn đề liên quan đến thẩm mỹ tạo hình. Khoa là một mô hình chuẩn cho sự phát triển của ngành. Khoa cũng nhận sứ mệnh đào tạo và chỉ đạo tuyến. Một số bác sĩ đã được đào tạo tại khoa, qua đó, khoa đã giúp xây dựng khoa Phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình ở các bệnh viện bạn. Theo đó, các khoa Phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình lần lượt được thành lập trong các bệnh viện công như bệnh viện Trưng Vương, Nguyễn Tri Phương, Bình Dân… Các bệnh viện tư nhân chuyên phẫu thuật thẩm mỹ cũng ra đời như bệnh viện Thanh Vân, bệnh viện Saigon, sát cánh cùng các phòng khám phẫu thuật thẩm mỹ. Danh mục kỹ thuật, bảng giá các dịch vụ thẩm mỹ của khoa được tham chiếu, sử dụng rộng rãi, kể cả các cơ quan quản lý.

Hội Phẫu thuật Thẩm Mỹ thành phố Hồ Chí Minh ra đời và vị Chủ tịch đầu tiên.

Trước 1975, ngành Phẫu thuật thẩm mỹ tại Sài Gòn, Việt Nam mạnh hơn các nước trong khu vực. Nhưng mãi tới những năm 1990, khi nhu cầu của người dân tăng, ngành thẩm mỹ mới phục hồi lại, con số bác sĩ hành nghề tăng hơn nhưng họ vẫn hoạt động riêng lẻ. Cho đến đầu những năm 2000 thì sự lớn mạnh của ngành thẩm mỹ đã thúc đẩy việc thành lập cho được một Hội chuyên ngành thẩm mỹ. Được sự hỗ trợ rất lớn của Viện Sĩ Dương Quang Trung, Chủ tịch Hội Y học Tp. HCM, các bác sĩ thành phố đã ngồi lại với nhau, chung sức chung lòng để Hội Phẫu thuật Thẩm Mỹ Tp. HCM ra đời năm 2007. Ban chấp hành đầu tiên gồm 15 người đã bầu Bs Lê Hành làm Chủ tịch Hội.

Được tín nhiệm suốt ba nhiệm kỳ liên tục, đây thực sự là vinh dự và trách nhiệm lớn lao của một bác sĩ tâm huyết với nghề, cho đến nay, vị trí ấy đã giúp Bs Lê Hành nhiều thuận lợi trong việc xây dựng ngành Phẫu thuật thẩm mỹ.

Là Hội chuyên ngành đầu tiên của cả nước, Hội Phẫu thuật Thẩm mỹ Thành phố Hồ Chí Minh trở thành mái nhà chung, tề tựu các bác sĩ thẩm mỹ tạo hình Bắc –Trung - Nam, là bệ phóng cho các hoạt động khoa học và đào tạo, chỗ dựa của các nhà quản lý và là chỗ đứng của ngành Phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình Việt Nam trong việc hội nhập với nước ngoài.

Việc đào tạo trong ngành Phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình và sự “khai sinh” bộ môn Phẫu thuật Thẩm mỹ Tạo hình đầu tiên tại giảng đường đại học

Sau 1975, trong bề bộn công việc của xã hội, ngành thẩm mỹ làm đẹp đi vào thầm lặng, vài trung tâm tiếp tục hoạt động với giấy phép của sở Thông Tin Văn Hóa. Mãi đến khi trong thị trường Phẫu thuật thẩm mỹ xảy ra những ca biến chứng và kết quả không vừa ý thì Sở Y Tế mới thấy được vấn đề, giành lại quyền quản lý, cấp phép từ năm 1987.

Thời ấy, việc đào tạo thẩm mỹ rất manh mún, tự học, cha truyền con nối, dạy trong nhóm nhỏ những kỹ thuật đơn giản.

Hội Tai Mũi Họng (TMH) là cái nôi đào tạo của phẫu thuật thẩm mỹ tại miền Nam. Từ năm 1997, Hội TMH đáp ứng nhu cầu học hỏi chính quy về thẩm mỹ bằng những hội thảo đầu tiên lấy tên là “Khóa đào tạo về tạo hình vùng mặt” – vì các cơ quan quản lý, các trường… đều đang “dị ứng” với từ thẩm mỹ. Bs Lê Hành cũng giữ một vai trò quan trọng trong ban giảng huấn. Qua đó, các giáo sư Mỹ như Bailey, Hodges và cộng sự… đã truyền thụ phẫu thuật thẩm mỹ chính thống. Giáo sư Hodges vẫn còn tiếp tục công việc đó cho đến gần đây.

Từ 2007, Hội Phẫu thuật Thẩm mỹ Tp. HCM ra đời đem lại một vận hội mới cho người học bằng cách tổ chức mỗi năm 1 hoặc 2 Hội nghị khoa học quốc tế chính thức và thực hiện nhiều lớp dạy ngắn ngày theo chuyên đề.

Tuy nhiên việc định hình một chuyên khoa chủ yếu ở việc đào tạo. Muốn quản lý tốt hoạt động chuyên khoa cần xác định chuẩn tay nghề. Nguyện vọng đã được nung nấu từ lâu nên khi được GS Nguyễn Tấn Bỉnh, lúc đó là Hiệu trưởng Trường Y khoa Phạm Ngọc Thạch đề nghị mở Bộ môn Phẫu thuật Tạo Hình Thẩm Mỹ cho nhà trường, Bs Lê Hành đã đồng ý ngay. Ông quyết tâm đưa ngành Phẫu thuật thẩm mỹ trở thành một ngành chính quy, được giảng dạy bài bản trong giảng đường đại học nhằm đào tạo các bác sĩ đáp ứng được nhu cầu tôn tạo ngoại hình và làm đẹp hơn của xã hội hiện đại.

Năm 2009, Bộ môn PTTHTM tại Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch do ông thành lập và làm Chủ Nhiệm đã ra đời. Hơn 30 bác sĩ giỏi tay nghề và nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực tạo hình thẩm mỹ tại thành phố đã được mời vào Ban giảng huấn. Một giáo trình đầu tiên về phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình bằng tiếng Việt dày 600 trang đã được các thầy biên soạn trong năm để kịp khai giảng cho lớp Định Hướng Chuyên khoa đầu tiên.

Đến năm 2011, để tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo, ông cùng nhà trường đã xây dựng chương trình đào tạo chuyên khoa Cấp I, học hai năm.

Gần đây nhất, năm 2018, chương trình đào tạo chuyên khoa Cấp II, học tiếp 2 năm nữa đã bắt đầu. Như vậy, bộ môn đã thiết kế chương trình đào tạo về tạo hình thẩm mỹ tương lai của Việt Nam trong 5 năm, đảm bảo được chất lượng chuyên môn của bác sĩ khi tốt nghiệp.

Con đường thành lập Hội Phẫu thuật Tạo Hình Thẩm mỹ Việt Nam

Có đầy đủ cơ sở thực hành, có Hội chuyên ngành, có bộ môn giảng dạy trong trường đại học, ngành PTTHTM VN đã có những bước phát triển mạnh mẽ, bên cạnh với sự đi lên của kinh tế nước nhà. Được sự hợp tác của anh em trong cả nước Hội Phẫu thuật Thẩm mỹ Tp. HCM đã có những hoạt động mạnh mẽ trong hơn 10 năm qua.

Một trong những công việc rất quan trọng của Hội Phẫu thuật Thẩm mỹ Tp. Hồ Chí Minh là hội nhập quốc tế để vừa học hỏi vừa tạo vị thế trong ngành phẫu thuật thẩm mỹ tạo hình của thế giới. Bs Lê Hành đã cùng các anh em trong Hội liên tục tham dự các hội nghị quốc tế, kết nối với gần như tất cả các Hội thẩm mỹ tạo hình của khu vực ASEAN, châu Á, châu Á Thái Bình Dương, châu Úc, châu Âu, châu Mỹ và các Hội có tầm vóc thế giới. Có những tháng họ đi ra nước ngoài 2-3 lần, nhiều khi sáng thức dậy không biết mình đang ở đâu.

Những thu thập được về chuyên môn trong những lần đi nước ngoài không quan trọng bằng sự kết nối để mời các giảng viên về dự hội nghị và giảng dạy ở trong nước. Bác sĩ Lê Hành đã mời được rất nhiều bác sĩ giỏi của các nước, các Hội đến Việt Nam để truyền thụ kiến thức. Chất lượng của các Hội nghị và Hội thảo nội địa – với sự điều hành của Hội và có phiên dịch phù hợp đã tăng rõ rệt. Điều này thu hút các bác sĩ trong cả nước về tham gia đông đảo. Khối lượng kiến thức và kinh nghiệm truyền đạt hoàn toàn rộng mở, cập nhật, không giấu giếm đã giúp trình độ chuyên môn của bác sĩ Việt Nam được nâng cao rất nhanh. Từ đó Việt Nam đã được biết đến như là một quốc gia có ngành Phẫu thuật thẩm mỹ tốt trên thế giới.

Năm 2015, khi tham dự Hội nghị Phẫu thuật Thẩm mỹ Tạo hình Quốc tế (ISAPS) ở Thái Lan, Bs Lê Hành đã đề nghị được gia nhập Hội. Trong tình trạng đang phát triển mạnh mẽ của Việt Nam, ban lãnh đạo ISAPS đã chấp nhận cho Việt Nam gia nhập ISAPS với điều kiện Việt Nam phải có Hội quốc gia trong vòng ba năm. Yêu cầu này là một chất xúc tác mạnh mẽ cho sự phát triển của Hội Tạo Hình Thẩm Mỹ Việt Nam (VSAPS) Hội Phẫu thuật Thẩm mỹ Tp. Hồ Chí Minh đã đại diện cho Việt Nam tổ chức Hội nghị quốc tế với ISAPS đầu tiên năm 2017 tại Tp. Hồ Chí Minh. Các báo cáo viên nổi tiếng của ISAPS đã thuyết phục được mọi người. Trong điều kiện chín muồi đó, các bác sĩ Việt đã một lòng ngồi lại với nhau, vượt qua tất cả những khó khăn, rào cản vốn có để thành lập Hội quốc gia. Điều gì phải đến đã đến, tháng 3/2018 Hội Tạo Hình Thẩm Mỹ Việt Nam đã được thành lập với ban chấp hành gồm 31 vị.

Bs Lê Hành đã được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Hội đầu tiên. Ông chia sẻ: “Trước đây ngành PTTHTM Việt Nam đi ra thế giới chủ yếu trên danh nghĩa Hội Phẫu thuật Thẩm mỹ Thành phố Hồ Chí Minh. Kể từ nay, chúng ta đã có thể hợp tác, giao lưu quốc tế với tư cách Hội PTTHTM Việt Nam. Đây là một bước ngoặc quan trọng của ngành và chúng ta sẽ tiến xa!”.

Kết

Nói về PGS – TS – Thầy thuốc ưu tú – Bác sĩ Lê Hành có lẽ khó ai có thể nói hết được, bởi sự nghiệp gần 40 năm của vị bác sĩ giàu y đức – một nghệ sĩ tài hoa như ông có quá nhiều câu chuyện hay mà thế hệ trẻ chúng tôi đang học hỏi. Từ niềm đam mê, khao khát của tuổi trẻ để đến với thành công như ngày hôm nay, ông đã phải trải qua những chặng đường dài, và con đường ấy không hề dễ dàng. Tu thân, lập nghiệp, Lê Hành rất đúng khi đã rèn luyện cho mình một sức khỏe thể lực, trí lực đầy đủ và một nhân sinh quan đúng đắn về giá trị của một con người trong xã hội: đó là sự dấn thân và cống hiến. Sự cống hiến của ông bàng bạc trong những ngày đêm vùi đầu trong sách vở tìm kiến thức giúp đời, những đêm thức trắng vì bệnh nhân, bỏ nhiều cuộc vui để chắt lọc kiến thức trong giáo án rồi dốc lòng truyền thụ kiến thức trong giảng đường. Nhưng Lê Hành hạnh phúc, vì ông đã đi trên con đường sự nghiệp bằng cả niềm say mê và tình yêu với cái tốt đẹp của đời sống. Với ông, cái đẹp còn đến từ tấm lòng nhân ái khi chúng tôi được biết, bên cạnh thành công trong sự nghiệp và cuộc sống của mình, ông đã chia sẻ với cộng đồng thông qua rất nhiều dự án thiện nguyện cùng những người đồng chí hướng với mình như: Xây cầu, xây nhà, trao học bổng, những chuyến phát thuốc, khám chữa bệnh… cho những hoàn cảnh khó khăn. Với Lê Hành, cái đẹp không chỉ là vẻ bề ngoài mà là cốt lõi của nhân sinh, là gốc rễ biểu hiện được bản chất tốt đẹp nội tại của con người.

Đến nay, với sự cống hiến to lớn của mình cho ngành, Lê Hành không chỉ là Người tiên phong góp phần xây dựng ngành thẩm mỹ Việt Nam, ông còn là một nhân vật lịch sử, khi những câu chuyện đời, chuyện nghề của ông luôn được thế hệ trẻ noi gương, học hỏi và truyền mãi.

Gia đình hạnh phúc của Bác sĩ Lê Hành

Không chỉ là một nhà khoa học, dùng sự nghiên cứu học hỏi của mình để giúp người, giúp đời, một nghệ sĩ tài hoa mang lời ca tiếng hát của mình đến với công chúng yêu âm nhạc, Lê Hành còn là mẫu người đàn ông đáng ngưỡng mộ khi trên cả thành công của sự nghiệp, ông luôn tỏ lòng trân quý tình cảm của tất cả mọi người đã sát cánh bên ông trong suốt hành trình dài 40 năm mang cái đẹp đến cho đời, trong đó phải kể đến người phụ nữ luôn bên đời ông – Bác sĩ Tường Vi, người luôn cùng ông đồng cam cộng khổ, người đã có ảnh hưởng lớn lao đến cuộc đời và sự nghiệp của ông.

Theo Ấn phẩm Phong Cách Doanh Nhân