Omicron - Dấu hiệu đại dịch sắp kết thúc?

"Biến chủng mới xuất hiện lần đầu ở Nam Phi dễ lây lan hơn (chủng Delta). Dù vậy, có dữ liệu cho thấy nó gây ra triệu chứng ít nghiêm trọng hơn, tức không làm phổi tổn hại nặng. Tôi nghĩ đây có thể là sự bắt đầu cho đoạn kết của cơn ác mộng này cũng như muốn xem đây là dấu hiệu đầu tiên cho thấy SARS-CoV-2 đã bắt đầu thoái lui", Nikoforov nói trên đài phát thanh Govorit Moskva.

Theo vị chuyên gia, Omicron có thể khiến Covid-19 trở thành mầm bệnh nhiễm trùng đường hô hấp theo mùa thông thường. Thực tế, nhiều chuyên gia trước đó cũng ủng hộ quan điểm này.

Monica Gandhi - bác sĩ truyền nhiễm, Giáo sư y khoa tại Đại học California, San Francisco (Mỹ), nhận xét virus thường tiến hóa để dễ lây lan hơn, chứ không gây tử vong nhiều hơn. "Chúng muốn có nhiều bản sao virus con, chứ không muốn giết chết vật chủ một cách dễ dàng, bởi đó không phải chiến lược khôn ngoan cho lắm", ông nói.

"Các biến chủng phù hợp hơn có thể sinh ra theo thời gian, nhưng chúng sẽ không xuất hiện mãi mãi. Trong tự nhiên, không gì là vô hạn. Một thời điểm nào đó, virus sẽ đạt mức 'lây nhiễm tuyệt đối'. Sau đó, đột biến mới không mang lại lợi thế lây nhiễm nữa. Virus ổn định, biến chủng cuối cùng này sẽ chiếm ưu thế và trở thành chủng trội. trải qua các thay đổi nhỏ lẻ và không thường xuyên", một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Nature viết.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ngày 26/11/2021 đặt tên cho biến chủng B.1.1.529 do Nam Phi công bố là Omicron và xếp nó vào danh sách "đáng lo ngại" do chứa một lượng lớn đột biến, tách biệt hẳn với nhánh Delta. Theo các chuyên gia, lượng đột biến lớn trên protein S của virus có thể giúp nó vượt qua hàng rào kháng thể từ vaccine hoặc nhiễm bệnh trước đó.

Đến nay, Omicron đã xuất hiện ở gần 30 quốc gia. Bệnh nhân chủ yếu tập trung ở Nam Phi. Liên minh châu Âu, Anh và Mỹ nhanh chóng áp đặt nhiều hạn chế đi lại đối với các nước Nam Phi. Giới chức nước này cho rằng lệnh cấm du lịch là không cần thiết, ví động thái đó với "sự trừng phạt Nam Phi vì công nghệ giải trình tự gen tiên tiến và khả năng phát hiện biến chủng mới nhanh chóng".

Theo WHO, các biện pháp chống biến thể Delta vẫn có tác dụng với Omicron. Giám đốc WHO khu vực Tây Thái Bình Dương, Tiến sĩ Takeshi Kasai, cho biết trong khi một số quốc gia đang phải đối mặt với số ca Covid-19 tăng, các trường hợp nhiễm bệnh và tử vong ở nhiều nước khác đã giảm. 

"Tin tích cực là chưa có thông tin nào cho thấy chúng ta cần phải thay đổi hướng phản ứng của mình", ông Kasai nói.

Hiện, giới khoa học còn nhiều tranh luận xung quanh biến chủng Omicron. Một số cho rằng virus có thể lây lan nhanh hơn, né tránh miễn dịch, làm giảm hiệu quả của vaccine. Số khác nhận định biến chủng đang bị thổi phồng.

Theo nghiên cứu trên OSP Preprints cách đây 3 ngày, chuỗi gen mang đột biến của Omicron chưa từng xuất hiện trong các biến chủng SARS-CoV-2 khác, nhưng lại phổ biến ở nhiều loại virus, bao gồm các loại gây cảm cúm thông thường và cả trong bộ gene người.

Ông Venky Soundararajan - nhà khoa học tham gia nghiên cứu, giải thích bằng cách chèn đoạn mã di truyền vào chuỗi gene, Omicron có thể mô phỏng "trông thuộc về con người hơn" nhằm né tránh hệ miễn dịch. Nhóm nghiên cứu nhận định điều này có thể khiến Omicron dễ lây hơn, nhưng chỉ gây bệnh nhẹ hoặc không có triệu chứng.

WHO cho biết sẽ cần thêm vài tuần để tìm hiểu 3 vấn đề là mức độ lây nhiễm, mức độ gây bệnh và hiệu quả của vaccine (đối với Omicron). "Chúng tôi sẽ có câu trả lời cho mọi người" - giám đốc chương trình khẩn cấp WHO Michael Ryan nói.

(Theo Doanhnhansaigon)